Borsa helal midir anlamak için öncelikle Borsa'nın ne olduğunu bilmek gerekir. Kulaktan dolma bilgilerle veya filmlerde borsaya girip para kaybeden adam hikayesiyle fikir sahibi olunamaz.
Borsa, yatırım araçlarının alınıp satılabilmesi için ortam sağlayan platformdur. Türkiyede BİST yani Borsa İstanbul ismiyle şirketlerin payları işlem görür. Şirket paylarının halka arz edilmesi sonucunda bireysel veya kurumsal kişiler tarafından alınıp satılmaya başlar.
Bir şirketin hisse senedini satın aldığınız zaman küçük ortaklardan birisi olursunuz. Bu ortaklık size değerlenme kazancı sağlama ve temettü alma gibi haklar verir.
Değerlenme kazancı eğer şirketin kazancının artması sayesinde olduysa, paylarınızı satıp nakite geçmeniz helal olmaktadır. Tabi bu kazancın dinen helal sayılan işlerden gelmesi de lazımdır.
Örneğin hepimizin bildiği Türk hava yolları yolculara bilet satarak para kazanır, Aselsan güvenlik araçları üretir, Bim market gıda ve temizlik ürünleri satar, Arçelik beyaz eşya satar vb... Bunlar dinen helal sayılan ürünler satmaktadır.
Borsada bir de banka hisseleri, alkollü içecek hisseleri ve kasasındaki parayı faizde bekletenler vardır ki bunlar dini hassasiyeti olanlara uygun değildir. Yani borsa haram mıdır sorusuna "dinen haram sayılan işlerden kazancı olan şirketlere yatırım yapmak caiz değildir" denebilir.
Katılım endeksi nedir?
Dini hassasiyeti olanlar için "katılım endeksi" oluşturulmuştur. Katılım endeksi içerisinde; faiz, alkollü içecek, kumar, haram et satan vb. işletmeler yer almaz.Katılım endeksi içerisinde kredi borcu olan şirketler de bulunabilir. %30 ve altında faizli borcu olan şirketler de katılım endeksine girebilir. Bunun sebebi şirketlerin nakit ihtiyacını karşılayıp işlerini devam ettirebilmesi için kredi çekmekten başka çaresinin kalmamış olmasıdır. Banka gibi tüm kazancı faize dayanmadığı için %30 altındaki kredi borcu mazur görülmektedir. Faiz kazancı değil de faiz ödemesi olan şirketlere de yatırım yapılabilir.
Sonuç olarak borsa helal midir sorusunun kısa cevabı evet helaldir ancak dinen haram sayılan işleri yapmayan şirketlere ortak olmak şartıyla. Borsanın yatırımcılar için helal olup olmaması bu şekilde açıklanmaktadır.
Borsada Kazanma Rehberi e-kitap indirerek teknik ve temel analizi hızlıca öğrenebilir ve vakitten tasarruf edebilirsiniz.